Rydzyk kontra Glemp
- Ten kapłan to święty, to prawdziwy ojciec Kościoła - uważa Anna Ziółkowska, działaczka Rodziny Radia Maryja w Szczecinie. Ziółkowska i pięć milionów jej podobnych są przekonani, że to Tadeusz Rydzyk, a nie Józef Glemp jest prawdziwym przywódcą katolików w Polsce. Dyrektor Radia Maryja jest już faktycznie liderem alternatywnego Kościoła - toruńskokatolickiego. Tadeusz Rydzyk wygrywa, bo jest silnym, charyzmatycznym przywódcą i utalentowanym menedżerem. Prymas Józef Glemp nie ma żadnej z tych cech. Rydzyk jest uosobieniem energii i ekspansji, o czym świadczy
4-5 mln zwolenników i kilkanaście prężnych organizacji, które założył w ostatnich latach. Ma radio słuchane przez prawie 14 proc. dorosłych Polaków, gazetę "Nasz Dziennik", ma także własnych posłów i senatorów (około 20).
Józef Glemp jest pasywny, a jego przywództwo w Kościele kontestowane przez część biskupów - co najmniej od 1997 r., gdy formalnie rozdzielono funkcje prymasa i przewodniczącego episkopatu i kiedy pojawił się konkurent do tego ostatniego stanowiska (abp Henryk Muszyński), co nawet zwolennicy prymasa uznali za wotum nieufności. Największe dzieło prymasa Glempa Akcja Katolicka - mimo kilkuletnich zabiegów - nie wyszło z fazy embrionalnej.
W akcjach organizowanych przez Rydzyka uczestniczy 150-200 tys. osób. Na każde zawołanie są oni gotowi manifestować przed Sejmem, sporządzać czarne listy parlamentarzystów popierających projekty ustaw, które Rydzykowi się nie podobają, zbierać podpisy za zaostrzeniem ustawy o ochronie życia poczętego, wysyłać "trójki społeczne" nękające kioskarzy sprzedających pisma erotyczne, stawiać pikiety pod biurami posłów głosujących niezgodnie ze wskazaniami ojca dyrektora, bojkotować "nieobyczajne" filmy czy organizować protesty do Sądu Najwyższego. Inicjatywy prymasa Glempa są albo pasmem porażek, albo spotykają się z obojętnością. Tadeusz Rydzyk cały czas pozostaje w opozycji do głównych sił politycznych, a mimo to, a właściwie dzięki temu, jego siła i wpływy wciąż rosną. Józef Glemp nie ma przeciwników praktycznie w żadnej liczącej się formacji i dobrze współpracuje z rządem, a mimo to jego pozycja jest coraz słabsza.

Mrówka kontra larwa
Oficjalny Kościół zajmuje się głównie wewnętrznymi problemami. Kiedy przestał prowadzić utarczki z państwem i wtrącać się w politykę, stracił żywotność, przestał mobilizować wiernych. Rydzyk utrzymuje natomiast swoich zwolenników w stanie permanentnego zagrożenia. Na antenie Radia Maryja Rydzyk jasno zdefiniował wrogów: masonów, Żydów, elity, sprzyjających "nowinkom" biskupów i księży oraz ludzi zamożnych, którzy "na krzywdzie prostego człowieka zbili kapitał". Prof. Ireneusz Białecki, socjolog, porównuje zachowanie Rydzyka do "walecznej mrówki", a Kościół oficjalny coraz częściej jest "leniwą larwą, którą ta mrówka próbuje zjeść".
Kilka lat temu ksiądz prof. Józef Tischner stwierdził, że Radio Maryja ma włas-ną wizję ewangelizacji oraz własną koncepcję ekumenizmu i stosunku do Żydów, a celem tych koncepcji nie jest ulepszenie demokracji, ale jej obalenie.

I coraz większa część społeczeństwa ma podobne zdanie: prawie 40 proc. Polaków uważa (badania CBOS), że wolnorynkowa demokracja się nie sprawdza. - Wbrew pozorom zaplecze Rydzyka nie ogranicza się do wąskiej grupy dewocyjnych emerytek. Nie jest to margines, którym - jak sądzą niektórzy - nie warto się zajmować - uważa Sergiusz Kowalski z Instytutu Studiów Politycznych PAN. W końcu Rydzyk ma już wpływ na co siódmego dorosłego Polaka. Żadnej politycznej sile nie udało się tak jak jemu zmobilizować setek tysięcy ludzi. W kilka lat zdobył więcej zwolenników niż integrystyczny biskup Lefebvre we Francji przez lat trzydzieści. W istocie ojciec Rydzyk stał się najbardziej wpływowym "nowym" przywódcą religijnym w Europie.

Rydzyk, czyli lepperyzm w Kościele
Kościół toruńskokatolicki już jest popierany przez co najmniej trzydziestu biskupów, między innymi Ignacego Tokarczuka, Adama Lepę, Edwarda Frankowskiego czy Kazimierza Romaniuka. Wkrótce może zyskać poparcie kolejnych pięćdziesięciu biskupów, czyli będzie miał za sobą większość w Episkopacie Polski.
Kilkakrotnie Jan Paweł II wysyłał do Rydzyka nieoficjalnych emisariuszy, między innymi ojca Konrada Hejmę, dyrektora rzymskiego ośrodka Corda Cordi -
- co potwierdzają polscy księża w Watykanie - i nigdy nie uzyskał jasnej deklaracji, że Radio Maryja się zmieni. Oficjalnie Radio Maryja i jego szef nie kontestują papieża. Polscy księża pracujący w "LOsservatore Romano" twierdzą jednak, że Rydzyk jest przekonany, iż wykonuje rozkazy samego Boga, więc pośrednictwo papieża nie jest mu potrzebne. Podobnie twierdzili wszyscy schizmatycy - od XI-wiecznych patarenów po niedawno zmarłego biskupa Lefebvrea.
- Rydzyk to lepperyzm w polskim Kościele - mówi bp Tadeusz Pieronek. Zwolennikami Rydzyka jest prawie 15 proc. polskich katolików, a Leppera popiera 12-15 proc. dorosłych Polaków - Rodzina Radia Maryja jest równie silna jak Samoobrona. Tej siły zaczął się obawiać prymas Glemp. Dowiedzieliśmy się, że kilku biskupów poprosiło zaufanych księży, żeby zebrali materiały kompromitujące Rydzyka, głównie z okresu jego pobytu w Niemczech, co zmusiłoby go do ustąpienia z funkcji dyrektora Radia Maryja.

Jeszcze o mnie usłyszycie!
Już od dziecka Tadeusz Rydzyk (urodzony w 1945 r.) był bardzo ambitny, lecz nieśmiały. Rodzina (matka, dwóch braci i siostra) żyła niezwykle skromnie. - Jako nastolatek był bardzo skupiony na sobie. Powtarzał często: "Jeszcze o mnie usłyszycie"- opowiada jeden z sąsiadów rodziny Rydzyków. W szkole był przeciętnym uczniem. Koleżanka z klasy twierdzi, że odznaczał się skrytością i małomównością, ale podczas zajęć sportowych, na przykład meczów piłkarskich, występował jako lider drużyny.
W Olkuszu nadal mieszka dwóch braci Tadeusza Rydzyka; siostra niedawno zmarła. Starszy brat Mirosław utrzymuje kontakty z Tadeuszem. - Episkopat celowo zaatakował toruńską stację, żeby nastawić ludzi przeciwko Radiu Maryja. To są antyreligijne działania - mówi "Wprost" Mirosław Rydzyk. Drugi z braci jest ciężko chory. Sąsiedzi twierdzą, że słynny brat ani go nie odwiedza, ani mu nie pomaga, choć "ma takie możliwości". Twierdzą też, że aż do lat 90. Tadeusz Rydzyk nie przyjeżdżał do rodzeństwa do Olkusza.
Po ukończeniu Wyższego Seminarium Duchownego Ojców Redemptorystów w Tuchowie i teologii w warszawskiej Akademii Teologii Katolickiej, w 1971 r. Tadeusz Rydzyk trafił do Torunia. To on pierwszy organizował tzw. msze bigbitowe, na które przyciągał setki młodych ludzi. - Przychodziły takie tłumy, że głośniki trzeba było wystawiać na zewnątrz kościoła - wspomina Jerzy Wenderlich, poseł SLD, który jako licealista grał na skrzypcach w zespole zorganizowanym przez Rydzyka.

Niemiecka lekcja
W 1986 r. wyjechał do Niemiec i osiadł w parafii w Oberstaufen w Bawarii. Pozostawał tam wbrew polskim władzom kościelnym i zakonnym, które chciały go odwołać. Wrócił dopiero w 1991 r. W Niemczech Tadeusz Rydzyk nauczył się dwóch rzeczy: biznesu i prowadzenia radia.
W niedalekim Augsburgu działała religijna rozgłośnia, która stała się wzorem dla Radia Maryja. Księża z Oberstaufen dobrze wspominają Tadeusza Rydzyka. Pamiętają, że nie tylko słuchał augsburskiej stacji, ale też jeździł do Augsburga podpatrywać, jak radio jest zorganizowane. Na jego antenie przestrzegano słuchaczy przed "obcymi" - głównie przybyszami ze Wschodu.
Podczas pobytu w Niemczech Rydzyk szkolił się też w Instytucie Schillera (w dokumentach instytutu figuruje jako uczestnik jednego z kursów) założonym w 1984 r. przez Amerykanina Lyndona LaRouchea, zwolennika "trzeciej drogi", twierdzącego, że światem kieruje globalny rząd spekulantów, któremu należy się przeciwstawiać, budując państwo narodowe oparte na prawie naturalnym. LaRouche jest przeciwnikiem jednoczenia się Europy, giełdowego
obrotu pieniądza i Banku Światowego.
W 1991 r. Tadeusz Rydzyk wrócił do Polski i założył Radio Maryja (w 1994 r. otrzymało ono ogólnopolską koncesję). Rydzyk okazał się świetnym biznesmenem. Wzoruje się na amerykańskich kaznodziejach mających własne programy telewizyjne - Michaelu Manningu, Kennecie Copelandzie czy Williamie Branhamie. Środki na utrzymanie radia i innych przedsięwzięć (około 100 mln zł rocznie - co sam Rydzyk stwierdził na antenie Radia Maryja) pochodzą z darowizn, wpłat oraz zapisów testamentowych z kraju i z darów Polonii, szczególnie argentyńskiej i brazylijskiej, a także amerykańskiej i kanadyjskiej.

Toruń, czyli Nowy Rzym
Sercem Kościoła toruńskokatolickiego jest zajmująca obszar prawie czterech hektarów siedziba Radia Maryja przy ulicy Żwirki i Wigury w Toruniu. Wzdłuż ogrodzenia zainstalowano kamery. Żeby przedostać się do jakiegokolwiek pomieszczenia w siedzibie stacji, trzeba użyć specjalnej karty, w której pasku magnetycznym zapisano uprawnienia do otwierania konkretnych drzwi. Budynki, dziedziniec i ogród także są cały czas monitorowane. Każdy gość radia jest dodatkowo obserwowany przez ubranych po cywilnemu ochroniarzy. Żeby porozmawiać z kimś ze stałego personelu radia, trzeba mieć odpowiednie referencje.
Na dziedzińcu stoją specjalne ekrany, na których można obejrzeć między innymi martyrologię Radia Maryja, czyli historię prześladowań rozgłośni i ojca dyrektora. Zauważyliśmy też tablicę z cytatami z Goebbelsa oraz logo tytułów prasowych wpisanych na czarną listę, takich jak "Gazeta Wyborcza", "Wprost", "Tygodnik Powszechny", "Polityka". Śledzeniem "wrogiej" publicystyki zajmuje się w Radiu Maryja specjalny zespół - dotychczas zgromadził on ponad 7 tys. wycinków prasowych.

Rydzyk zwycięzca
- Wątpię, by ojciec Rydzyk był się w stanie podporządkować hierarchii kościelnej. Do tej pory żadne próby się nie powiodły. Nie wierzę w jego nadzwyczajne nawrócenie - mówi bp Tadeusz Pieronek. Tym, kto hamuje Rydzyka przed otwartym wystąpieniem przeciwko Kościołowi oficjalnemu, jest Jan Paweł II. Po jego śmierci dyrektora Radia Maryja nic już nie będzie hamować. W ciągu najbliższych dwóch, trzech lat Rydzyka będzie popierać ponad 6 mln osób. - Po śmierci Jana Pawła II rzeczywiście może dojść do rozłamu w polskim Kościele. Ojciec Rydzyk dawno już wypowiedział posłuszeństwo Ojcu Świętemu. Można ubolewać, że nasz episkopat nie zdecydował się na wykorzystanie swoich możliwości i Rydzyka nie ukarał. Teraz jest już chyba za późno - mówi "Wprost" Jan Nowak-Jeziorański.

Bogusław Mazur
Współpraca: Piotr Kudzia
Grzegorz Pawelczyk