STATUT
TOWARZYSTWA SŁOWIAŃSKIEGO
W KRAKOWIE.
I. Nazwa i siedziba.
§ 1.
Nazwa Towarzystwa brzmi: »Towarzystwo Słowiańskie w Krakowie«.
§ 2.
Siedzibą Towarzystwa jest Kraków.
II. Cel i środki.
§ 3.
Celem Towarzystwa jest poznanie narodów słowiańskich, zamieszkałych w granicach Monarchii3) i wzajemne zaznajomienie ich ze stosunkami kulturalnymi i społecznymi narodu polskiego.
§ 4.
Do urzeczywistnienia powyższych celów służą następujące środki:
a) zebrania członków,
b) odczyty i pogadanki publiczne,
c) szerzenie znajomości języków słowiańskich, literatury, sztuki, historyi, geografii oraz wiadomości z dziedziny handlu i przemysłu, zwyczajów i obyczajów itp.,
d) organizowanie wycieczek do różnych ziem słowiańskich,
e) zakładanie czytelń pism, poświęconych sprawom i stosunkom narodów słowiańskich,
f) wydawanie, a przynajmniej subwencyonowanie pism peryodycznych i wydawnictw popularnych, poświęconych sprawom i stosunkom ludów słowiańskich.
III. Ustrój.
§ 5.
Organami Towarzystwa są: Walne Zgromadzenie, Zarząd, Komisya rewizyjna, Sekcye i Sąd polubowny.
IV. Członkowie.
§ 6.
Członkowie Towarzystwa dzielą się na zwyczajnych i honorowych.
§ 7.
a) Członkiem zwyczajnym może zostać osoba własnowolna nieposzlakowana, bez względu na płeć.
§ 8.
Członków przyjmuje Zarząd na propozycyę 2 członków Towarzystwa. Odmówienie przyjęcia następuje bez podania powodów.
§ 9.
b) Członkami honorowymi mianuje Walne Zgromadzenie tych, którzy niepospolicie przyczynili się do urzeczywistnienia celów Towarzystwa, albo znakomite położyli zasługi na tem polu poza Towarzystwem. Wnioski w sprawie mianowania członków honorowych podaje Zarząd Towarzystwa do wiadomości członków co najmniej na 4 tygodnie przed Walnem Zgromadzeniem. Odnośne uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bez dyskusyi.
§ 10.
Członkiem Towarzystwa przestaje być: a) kto uwiadomi Zarząd, że z Towarzystwa występuje, b) kto przez 6 miesięcy mimo pisemnego upomnienia zalega z zapłatą wkładki. Kto z jednego z tych powodów z Towarzystwa występuje, winien uiścić wkładkę; aż do końca kwartału, w ciągu którego występuje.
§ 11
Członka, któryby się dopuścił czynu niehonorowego, lub działał na szkodę Towarzystwa, może Zarząd wykluczyć - uchwalą, powziętą większością 3/4 głosujących.
V. Prawa i obowiązki członków.
§ 12.
Każdy członek ma prawo:
a) brania udziału w Walnem Zgromadzeniu Towarzystwa, zgłaszania wniosków,
b) czynnego i biernego wyboru do Komisyi rewizyjnej i do Zarządu Towarzystwa,
c) czynnego udziału w zebraniach towarzyskich i naukowych członków Towarzystwa,
d) korzystania z czytelni i biblioteki,
e) uczestniczenia w wycieczkach członków Towarzystwa.
§ 13.
Każdy członek zobowiązany jest przyczyniać się wedle sił czynnym udziałem do urzeczywistnienia celów Towarzystwa.
Członkowie zwyczajni obowiązani są nadto do płacenia wkładki w wysokości przez Walne Zgromadzenie na wniosek Zarządu oznaczyć się mającej, nie przekraczającej jednak 12 K rocznie. Zaplata rocznej wkładki następuje: albo z góry w całości na początku roku, albo w ratach kwartalnych z początkiem stycznia, kwietnia, lipca i października każdego roku.
VI. Majątek Towarzystwa.
§ 14.
Majątek Towarzystwa tworzą : a) fundusz obrotowy, b) fundusz żelazny.
§ 15.
Fundusz obrotowy składa się: a) z rocznych wkładek członków b) z dochodu z odczytów, wydawnictw itp., c) z darów, subwencyi, zapisów itp.
§ 16.
Fundusz żelazny składa się:
a) z kwot, które Walne Zgromadzenie na podstawie rocznego zamknięcia rachunków na wniosek Zarządu na ten cel przeznaczy,
b) z osobnych datków na ten cel złożonych.
§ 17.
Funduszem żelaznym zawiaduje Zarząd, rozporządza zaś wyłącznie Walne Zgromadzenie. Funduszem obrotowym rozporządza Zarząd, pokrywając z niego koszta administracyi wydawnictw i wszelkie wydatki bieżące. Z wydatków i dochodów funduszu obrotowego składa Zarząd sprawozdanie na dorocznem Walnem Zgromadzeniu członków.
§ 18
Rok administracyjny Towarzystwa rozpoczyna się z dniem 1-go zakres stycznia każdego roku.
VII. Walne Zgromadzenie.
§ 19.
Walne Zgromadzenie zwołuje Zarząd przynajmniej raz na rok w ciągu pierwszego kwartału. Na żądanie komisyi rewizyjnej lub 1/3 członków, albo w razie potrzeby wedle swego uznania, zwołuje Zarząd nadzwyczajne Walne Zgromadzenie.
Porządek dzienny Walnego Zgromadzenia musi być ogłoszony przynajmniej na 3 dni przedtem w 2-ch pismach miejscowych, codziennych.
§ 20.
Walne Zgromadzenie może powziąć prawomocne uchwały, jeżeli oprócz członków Zarządu i Komisyi rewizyjnej, jest obecnych przynajmniej 20 członków Towarzystwa. W razie braku wymaganego kompletu następne Walne Zgromadzenie odbędzie się bezwarunkowo najdalej za 2 tygodnie z tym samym porządkiem dziennym, przyczem prawomocne uchwały mogą zapadać bez względu na ilość zebranych członków do głosowania uprawnionych.
§ 21.
Walne Zgromadzenie: a) przyjmuje do wiadomości lub odrzuca roczne sprawozdanie Zarządu, b) udziela lub odmawia Zarządowi absolutoryum, c) mianuje członków honorowych na wniosek Zarządu bez dyskusyi, d) wybiera członków Zarządu, przewodniczącego oraz jego zastępcę, e) wybiera Komisyę rewizyjną, f) uchwala zmiany statutu, g) uchwala wnioski przekazane mu przez Zarząd, oraz wnioski smoistne, wchodzące w zakres atrybucyi Walnego Zgromadzenia, h) postanawia rozwiązanie Stowarzyszenia.
§ 22.
Wnioski samoistne, nie odnoszące się do spraw zamieszczonych na porządku dziennym Walnego Zgromadzenia, nie mogą być przedmiotem głosowania na temsamem Walnem Zgromadzeniu, na którem je zgłoszono, wyjąwszy przypadki, w których Walne Zgromadzenie uzna ich nagłość. W razie nie uznania nagłości może Walne Zgromadzenie przekazać taki wniosek Zarządowi do załatwienia we własnym zakresie, lub przedstawienia go na najbliższem Walnem Zgromadzeniu.
Wnioski nagłe nie mogą się odnosić do rozwiązania Towarzystwa, ani do pozbycia lub obciążenia funduszu żelaznego.
§ 23.
Głosowanie odbywa się zwyczajnie przez podniesienie rąk, na żądanie zaś 10 członków do głosowania uprawnionych - imiennie. Głosowanie nad mianowaniem członków honorowych, nadto we wszelkich sprawach osobistych, oraz wybory, odbywaj ą się bez wyjątku kartkami.
§ 24.
Uchwały Walnego Zgromadzenia zapadają bezwzględną większością; w razie równości głosów rozstrzyga głos przewodniczącego. Mianowanie członków honorowych i zmiana statutu, tudzież
uchwały w sprawie obciążenia lub użycia funduszu żelaznego, wymagają większości 2/3, rozwiązanie Towarzystwa większości 3/4 głosów obecnych.
VIII Zarząd Towarzystwa.
§ 25.
Zarząd Towarzystwa składa się z przewodniczącego, jego zastępcy, oraz 12 członków i 3 zastępców, wybranych przez Walne Zgromadzenie. Zarząd wybiera z pośród swoich członków sekretarza i jego zastępcę, skarbnika, oraz gospodarza czytelni i jego zastępcę, a w razie potrzeby innych jeszcze funkcyonaryuszy.
Przewodniczącego, zastępcę i członków Zarządu wybiera Walne Zgromadzenie na 2 lata. Równocześnie wybiera Walne Zgromadzenie 3 zastępców członków Zarządu na 1 rok. Co roku ustępuje 6 członków, a na ich miejsce wybięra Walne Zgromadzenie innych na dalsze 2 lata. W pierwszym roku po wejściu w życie niniejszego statutu, członków Zarządu, którzy mają ustąpić, oznaczy los. Ustępujący członkowie i ich zastępcy mogą być wybrani ponownie. W braku zastępców, uzupełnia się Zarząd przez kooptacyę.
§ 26.
Przewodniczący, względnie jego zastępca, oraz sekretarz, zastępują Towarzystwo na zewnątrz i podpisują w imieniu Zarządu wszelkie pisma.
§ 27.
Zarząd jest kierującym i wykonawczym organem Towarzystwa, odpowiedzialnym przed Walnem Zgromadzeniem. W zakres czynności Zarządu wchodzi: a) tworzenie w konie Towarzystwa sekcyi lub komisyi, b) układanie regulaminu dla siebie, oraz układanie, względnie zatwierdzanie regulaminów innych organów Towarzystwa n. p. sekcyi, c) załatwianie w granicach statutu wszystkich spraw, wchodzących w zakres działania Towarzystwa, e) urządzanie zebrań i odczytów dla członków, oraz popularnych, poświęconych sprawom i stosunkom ludów słowiańskich, f) administracya funduszem obrotowym i żelaznym Towarzystwa, g) zwoływanie Walnego Zgromadzenia, oraz ustanowienie dla niego porządku dziennego, h) przedstawianie Walnemu Zgromadzeniu wniosków wogóle, a w szczególności wniosków o mianowanie członków honorowych, j) wykluczanie członków stosownie do przepisu § 12., k) mianowanie funkcyonaryuszy i przyjmowanie i służby, l) organizowanie wycieczek, m) wogóle załatwianie wszelkich spraw i czynności, nie zastrzeżonych wyraźnie Walnemu Zgromadzeniu.
§ 28
Część swoich czynności przekaże Zarząd do samodzielnego załatwiania Wydziałowi ścisłemu, w skład którego wchodzi przewodniczący, jego zastępca, sekretarz, skarbnik oraz 2 członków Zarządu. Wydział ścisły przygotowuje nadto materyał do obrad i uchwał Zarządu. Za wszelkie czynności Wydziału ścisłego odpowiedzialny jest Zarząd Towarzystwa.
§ 29
Zarząd zbiera się na posiedzenia na wezwanie przewodniczącego lub jego zastępcy, co najmniej 10 razy do roku. Przewodniczący lub jego zastępca obowiązany jest zwołać pasiedzenie każdego czasu na żądanie 1/3 członków Zarządu albo Komisyi rewizyjnej.
§ 30.
Do ważności uchwał Zarządu wymaganą jest obecność 8 członków, nie licząc przewodniczącego. Uchwały zapadają zwykle większością głosów.
Do ważności uchwał, odnoszących się do przyjęcia i wykluczania członków, wymaga się większości 3/4 głosujących.
IX. Komisya Rewizyjna.
§ 31.
Komisya rewizyjna składa się z 3-ch członków i 1-go zastępcy, wybranych przez Walne Zgromadzenie na przeciąg 1 roku. Do ważności czynności urzędowych, dokonanych przez Komisyę rewizyjną, wymaga się obecności przynajmniej 3 członków.
§ 32.
Komisya rewizyjna wykonuje z ramienia Walnego Zgromadzenia kontrolę nad administracyą majątku Towarzystwa. W tym celu służy jej prawo wglądania do ksiąg i rachunków Towarzystwa, celem stwierdzenia stanu kasy, archiwum, czytelni i t. p. Kontrolę taką wykonać musi Komisya przynajmniej raz na 1/2 roku.
Komisya rewizyjna ma nadto prawo żądania zwołania nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia, które w tym przypadku musi się odbyć najdalej do 2 tygodni, licząc od dnia, w którym Komisya rewizyjna żądanie swoje zakomunikowała Zarządowi na ręce przewodniczącego, względnie jego zastępcy.
Komisya ma obowiązek sprawdzać roczne zamknięcia rachunkowe i przedkładać Walnemu Zgromadzeniu wnioski o udzielenie lub odmówienie Zarządowi absolutoryum.
X. Sekcye Towarzystwa.
§ 33.
Celem rozwinięcia skuteczniejszej działalności w ramach statutowych mogą być utworzone w łonie Towarzystwa poszczególne sekcye. Orgarnizacya Sekcyi następuje pod kierunkiem i za wiedzą Zarządu, bądź z polecenia Walnego Zgromadzenia, bądź z inicyatywy samego Zarządu, bądź też na życzenie 10 członków Towarzystwa. Sekcye wybierają dla siebie przewodniczącego i sekretarza, a w razie potrzeby innych funkcyonaryuszy.
Zarząd sekcyjny kieruje pracami Sekcyi i zdaje z nich sprawę Zarządowi Towarzystwa z końcem każdego kwartału, a w razie potrzeby na każde żądanie Zarządu Towarzystwa. Na pokrycie ewentualnych wydatków Sekcyi otrzymać może Zarząd Sekcyi odpowiednie środki od Zarządu Towarzystwa.
XI. Sąd polubowny.
§ 34.
Wszelkie spory, wynikające między członkami ze stosunków Stowarzyszenia, rozstrzyga nieodwołalnie Sąd polubowny, do którego każda strona wybiera 1 sędziego; wybrani przez strony sędziowie wybierają przewodniczącego. Jeżeli sędziowie nie mogą się zgodzić na wybór przewodniczącego, rozstrzyga los między podanymi przez nich kandydatami.
Utworzeniem Sądu polubownego dla każdej sprawy pojedynczej zajmuje się przewodniczący lub członkowie Zarządu przez niego wybrani.
XII. Rozwiązanie Towarzystwa.
§ 35.
Towarzystwo może się rozwiązać na mocy uchwały, powziętej na Walnem Zgromadzeniu, umyślnie w tym celu zwołanem, większością 3/4 głosów. Równocześnie postanowi Walne Zgromadzenie zwykłą większością głosów, na jaki cel mają być użyte zasoby Towarzystwa, przyczem w pierwszym rzędzie mają być uwzględnione Towarzystwa i cele pokrewne.
§ 36.
Gdyby Walne Zgromadzenie majątkiem Towarzystwa z jakiegokolwiek powodu nie rozporządziło, o przeznaczeniu majątku rozstrzygnie ostatni Zarząd Towarzystwa.
Zatwierdzony reskryptem c. k. Namiestnictwa. we Lwowie z dnia 21 października 1912 roku.
L. XIII. a. 3963.
PRZYPISY:
1) Przed kilku laty głosowało Koło Polskie przez ignorancyę za ustanowieniem niemieckiego inspektora szkolnego dla Krainy (sic! jest tam Niemców... 2% !!). Zapamiętano to sobie w Lublanie i trudno się dziwić Słowieńcom, że odpłacają teraz pięknem tą nadobne w sprawie dróg wodnych.
2) "Neoslawizm", który przegrał sprawę, nie jest pomysłem polskim. My mamy swoje polskie słowianofilstwo, którego organem Świat Słowiański (starszy od neoslawizmu!) a które może się wykazać pomyślnymi rezultatami. Mieszanie Świata Słowiańskiego z neoslawizmem jest dowodem jak najgrubszej ignorancyi.
3) Paragraf ten ulegnie na najbliższem walnem Zgromadzeniu pewnej zmianie ze względu na Słowian poza-austryackich - (Od Zarządu Tow. Sław.).